50 năm ngành giá và sự cần thiết khách quan của dịch vụ thẩm định giá
Tròn 50 năm kể từ ngày 06/04/1965, ngày Ủy Ban Thường vụ Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra Nghị Quyết cho phép thành lập Ủy Ban Vật giá Nhà nước, cơ quan của Hội đồng Chính phủ có trách nhiệm thống nhất quản lý Vật giá toàn quốc. Trải qua nửa thế kỷ điều hành từ cơ chế giá hành chính sang cơ chế giá thị trường, gánh trên vai nhiệm vụ trọng yếu của nền kinh tế, ngành giá luôn hoàn thành xuất sắc sứ mệnh trong từng giai đoạn lịch sử và có nhiều đóng góp quan trọng cho nền kinh tế Việt Nam; để lại những ký ức sâu đậm, vinh dự tự hào với lớp lớp các thế hệ cán bộ nhân viên của ngành, đặc biệt với những người đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự nghiệp “giá cả”! Và chính trong tiến trình đó, tại bước chuyển lịch sử sang cơ chế giá thị trường, dịch vụ mang tên “ thẩm định giá” đã xuất hiện.
Trung tâm Thẩm định giá, đơn vị Thẩm định giá đầu tiên của Việt Nam
Đã 17 năm kể từ ngày 9/2/1998, ngày Ban Vật giá Chính phủ có quyết định số 14/1998/QĐ-BVGCP thành lập Trung tâm tư vấn, dịch vụ Kiểm định giá trực thuộc Ban Vật giá Chính phủ. Sự ra đời và hoạt động của Trung tâm đánh dấu cho sự khởi đầu của nghề Thẩm định giá tại Việt Nam.
Buổi đầu thành lập,Trung tâm với nòng cốt chỉ 3 công chức từ các Vụ chuyên môn của Ban Vật giá Chính phủ chuyển sang cùng với một số nhân viên hợp đồng phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Nhiệm vụ của cán bộ Trung tâm lúc bấy giờ ngoài thực hiện nhiệm vụ thẩm định giá còn phải tuyên truyền tới khách hàng về ý nghĩa, mục đích thẩm định giá, một khái niệm còn rất mới đối với xã hội, vừa xây dựng quy trình nghiệp vụ, nghiên cứu phương pháp Thẩm định giá phù hợp dựa theo tài liệu của nước ngoài và phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước trong việc xây dựng hệ thống hành lang pháp lý về Thẩm định giá. Công tác thẩm định giá trong giai đoạn này hầu hết chỉ phục vụ mục đích mua sắm từ nguồn ngân sách nhà nước có giá trị tài sản thẩm định còn khiêm tốn.
Năm 2002 Pháp lệnh giá được ban hành, hoạt động thẩm định giá của Trung tâm đã có sự khởi sắc rõ rệt về mục đích, loại hình và giá trị tài sản thẩm định giá. Bên cạnh hoạt động thẩm định giá phục vụ công tác mua sắm tài sản của cơ quan nhà nước, Trung tâm cũng đã thực hiện xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa, góp vốn, hạch toán, tính thuế, xử án, phân chia tài sản….với đa dạng chủng loại tài sản. Tháng 9/2002, Thủ tướng Chính phủ ra quyết định chuyển Ban Vật giá Chính phủ vào Bộ Tài chính và ngày 25/7/2003 Bộ Trưởng Bộ Tài chính đã ký Quyết định số 112/2003/QĐ-BTC chuyển Trung tâm thành đơn vị trực thuộc Bộ với tên gọi là Trung tâm Thẩm định giá. Hoạt động của Trung tâm chuyển sang một giai đoạn mới được xã hội thừa nhận rộng rãi và là một trong số ít những tổ chức hoạt động về thẩm định giá có uy tín nhất tại Việt Nam.
Giai đoạn này này, do nhu cầu công tác thẩm định giá phát triển nên hoạt động thẩm định giá không chỉ do Trung tâm trực thuộc Bộ Tài chính thực hiện mà tại các địa phương, một số Sở Tài chính cũng thành lập các Trung tâm, các bộ phận có chức năng thẩm định giá để đáp ứng nhu cầu thẩm định giá tại địa phương mình. Với mô hình tổ chức hoạt động thẩm định giá như vậy, chưa thực sự tách bạch rõ ràng giữa đơn vị có chức năng cung cấp dịch vụ thẩm định giá với chức năng quản lý nhà nước về giá.
Chuyển đổi mô hình từ Trung tâm Thẩm định giá sang Công ty Định giá và dịch vụ tài chính việt nam(VVFC).
Thực hiện Nghị định 101/ND-CP của Chính phủ về thẩm định giá, quy định dịch vụ Thẩm định giá chỉ hoạt động theo mô hình doanh nghiệp do đó tháng 12/2007 Trung tâm Thẩm định giá - Bộ Tài chính được lựa chọn là đơn vị thẩm định giá đầu tiên trong cả nước chính thức chuyển đổi mô hình hoạt động từ đơn vị sự nghiệp có thu trực thuộc Bộ sang Công ty Cổ phần với tên gọi Công ty Cổ phần Định giá và Dịch vụ Tài chính Việt Nam (VVFC). Tiếp sau đó hàng chục công ty cổ phần, công ty TNHH thẩm định giá được thành lập trên khắp cả nước. Hoạt động thẩm định giá thực sự chuyển sang một thời kỳ mới, tách bạch với công tác quản lý giá của Nhà nước và bước đầu đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế thị trường, hệ thống văn bản pháp luật về thẩm định giá cũng dần được hoàn thiện, tạo môi trường thuận lợi cho nghề thẩm định giá phát triển. Đi cùng với sự phát triển thì sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp thẩm định giá cũng diễn ra ngày càng gay gắt hơn. Để tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị trường, VVFC đã xác định điều quan trọng là phải giữ vững và phát huy được thương hiệu VVFC, đơn vịThẩm định giá được nhà nước thành lập đầu tiên ở Việt Nam , thông qua chất lượng dịch vụ và thái độ làm việc chuyên nghiệp đáp ứng tốt nhất nhu cầu hợp lý và hợp pháp của khách hàng.Trước bước ngoặt quan trọng về mô hình tổ chức, với định hướng và mục tiêu phát triển bền vững, VVFC đã có một bước phát triển mới cả về chất và lượng, mạng lưới hoạt động của VVFC phát triển ngày càng lớn mạnh với nhiều đối tượng khách hàng và nhiều chi nhánh, văn phòng đại diện trên khắp cả nước; xứng đáng là con chim đầu đàn của Thẩm định gía Việt Nam.
Ghi nhận thành tích đạt được của VVFC trong 17 năm phát triển, nhà nước, chính phủ và Bộ Tài chính đã trao tặng cho VVFC 02 huân chương lao động hạng hai, 07 huân chương lao động hạng ba, 36 bằng khen Thủ Tướng Chính phủ, 02 Cờ Thi đua của Chính phủ cùng nhiều bằng khen, cờ thi đua, danh hiệu chiến sỹ thi đua của Bộ Tài chính,....
Trải qua chặng đường 17 năm hình thành và phát triển, Thẩm định giá, qua hình ảnh của đơn vị Thẩm định giá đầu tiên - đứa con non trẻ của ngành giá ngày nào nay đã bước vào tuổi trưởng thành “bẻ gãy sừng trâu”. Từ chỉ một Trung tâm thẩm định giá đầu tiên đó, sau 17 năm đã có hàng trăm doanh nghiệp thẩm định giá với số lượng hàng ngàn thẩm định viên đã từng bước đáp ứng được nhu cầu thẩm định giá ngày càng tăng của xã hội cũng như hội nhập quốc tế. Thẩm định giá luôn sát cánh, đồng hành với các hoạt động điều tiết giá khác của Nhà nước như định giá, bình ổn giá, hiệp thương giá và ngày càng trở thành một mắt xích không thể thiếu trong điều hành giá theo cơ chế thị trường.
Hòa trong không khí vinh dự tự hào kỷ niệm 50 năm ngành giá Việt Nam, với những người đang công tác trong lĩnh vực thẩm định giá, một lĩnh vực dù được sinh sau, đẻ muộn nhưng đầy tiềm năng phát triển trong nền kinh tế thị trường, cùng ôn lại hành trình 17 năm hình thành và phát triển để hiểu nghề hơn và càng thêm trân trọng công ơn của các thế hệ ngành giá đi trước đã trao lại cho mình một “nghề” thật ý nghĩa, với một công việc luôn tạo ra nhiều “giá trị” cho cuộc sống: nghề thẩm định giá./.
* Ban Biên tập VVFC - Tiền thân là Trung tâm Thẩm định giá - Bộ Tài chính
