Ứng ra 97 triệu USD trả nợ 'thay' cho dự án đắp chiếu

Chính phủ vừa có báo cáo Quốc hội về công tác vay, trả nợ công năm 2018 và việc thực hiện các chỉ tiêu an toàn nợ theo Nghị quyết của Quốc hội.

Trong đó, Chính phủ đã cập nhật tình hình của Quỹ tích lũy trả nợ. Quỹ tích lũy trả nợ được thành lập nhằm đảm bảo khả năng thanh toán nghĩa vụ nợ của các khoản vay về cho vay lại và dự phòng rủi ro phát sinh từ việc cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ.

Chính phủ cho biết: Số dư của Quỹ tích lũy trả nợ tính đến 31/12/2018 tương đương 82.680 tỷ đồng.

Số dư Quỹ tích lũy trả nợ. Nguồn: Báo cáo của Chính phủ

“Các dự án được Chính phủ bảo lãnh trả nợ đầy đủ đúng hạn. Các dự án xi măng đã được tái cơ cấu và cải thiện khả năng thanh toán”, Chính phủ đánh giá.

Mặc dù vậy, báo cáo cho biết: Trong năm 2018, Quỹ Tích lũy trả nợ vẫn phải ứng vốn trả nợ cho Tổng công ty Giấy Việt Nam với số tiền 7,61 triệu EUR (tương đương 8,13 triệu USD), nâng tổng trị giá ứng trả lên 82,6 triệu EUR (tương đương khoảng 97 triệu USD).

Tuy nhiên, đến hết năm 2018, Bộ Công Thương và Tổng công ty Giấy Việt Nam vẫn chưa thể xử lý xong tài sản dự án Nhà máy Giấy Phương Nam để thu hồi cho Quỹ Tích lũy trả nợ.

Theo Bộ Tài chính, tính đến hết năm 2017, tổng giá trị bảo lãnh chính phủ là hơn 26 tỷ USD, chủ yếu là bảo lãnh cho các khoản vay nước ngoài. Trong đó, số nợ gốc là hơn 12,5 tỷ USD, giảm so với năm 2016.

Dự án nhà máy giấy Phương Nam là một trong 12 dự án yếu kém, thua lỗ của ngành Công Thương. Dự án này đã đắp chiếu từ lâu và 3 lần bán đấu giá nhưng không ai mua.

Bên cạnh đó, báo cáo của Chính phủ cho biết: Quỹ Tích lũy trả nợ cũng phải ứng cho dự án BT Đường cao tốc La Sơn - Túy Loan của Bộ Giao thông vận tải 44 triệu USD do vẫn chưa được cấp có thẩm quyền bố trí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn.

Liên quan đến Quỹ tích lũy trả nợ, khi kiểm toán ngân sách 2017, Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ ra nhiều vấn đề còn tồn tại khi phải trả nợ thay cho nhiều dự án.

Trong đó, ba dự án đã quá hạn thanh toán 1.711 tỷ đồng là Nhà máy xi măng Hạ Long; Nhà máy thủy điện Xekaman 3; Nhà máy xi măng Đồng Bành.

Một dự án tiếp tục vay để trả nợ 182 tỷ đồng trong năm 2017 là Nhà máy giấy Phương Nam.

Hai dự án thủy điện tại Lào chưa thế chấp tài sản đảm bảo do chưa có cơ chế đối với tài sản tại nước ngoài gồm Nhà máy thủy điện Xekaman 1 và Xekaman 3.

Bộ Tài chính chưa báo cáo Thủ tướng Chính phủ khoản xóa nợ lãi phạt tính đến ngày 31/12/2016 của Dự án Xi măng Thái Nguyên hơn 218 tỷ đồng. Ngoài ra, Bản tin nợ công số 7 do Bộ Tài chính ban hành tháng 11/2018 còn thiếu dư nợ 463 tỷ đồng của 17 địa phương.

Theo báo cáo của Chính phủ, hàng năm, Quỹ Tích lũy trả nợ thực hiện nghiêm chỉnh các quy định về báo cáo, công khai số liệu tình hình hoạt động. Công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán về nợ công, trong đó có kiểm toán Quỹ Tích lũy trả nợ đã được chú trọng, góp phần nâng cao kỷ cương, kỷ luật trong việc thực hiện công tác quản lý nhà nước đối với nợ công theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, Chính phủ nhìn nhận: Một số dự án cho vay lại và bảo lãnh trước năm 2010 (trước khi Luật quản lý nợ công ra đời) gặp khó khăn Quỹ Tích lũy phải ứng trả nợ thay. Các khoản vay này đều do Nhà nước chịu rủi ro, điều này ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của Quỹ.

Ngoài ra, Quỹ Tích lũy trả nợ cũng hỗ trợ ngân sách nhà nước khi thiếu hụt nguồn vốn tạm thời.  Số dư nợ cho ngân sách nhà nước vay của Quỹ Tích lũy trả nợ hiện nay ở mức hơn 23,5 nghìn tỷ đồng, chiếm gần 28,52% tổng nguồn vốn của Quỹ.

Theo Lương Bằng - www.vietnamnet.vn
Ban Biên tập VVFC (Tiền thân là Trung tâm Thẩm định giá - Bộ Tài chính).